Çene Eklem ve Kas Rahatsızlıkları

Temporomandibular eklem (TME) ve çiğneme kasları, çene fonksiyonunun merkezidir. Bu bölgedeki bozukluklar yalnızca çene hareketlerini değil; baş–boyun ağrılarını, kulak bölgesi şikâyetlerini ve yaşam kalitesini de doğrudan etkiler. Valinor Dental Clinic’te tedavi yaklaşımı multidisiplinerdir: diş hekimliği, çene cerrahisi, fizik tedavi, nöroloji ve estetik diş hekimliği entegrasyonu.

Bruksizm Tedavisi

• Tanım: Gece veya gündüz diş sıkma–gıcırdatma alışkanlığı.
  
• Belirtiler: Dişlerde aşınma, sabah baş–çene ağrısı, kaslarda hassasiyet, çene eklemi klik–krepitasyon.
  
• Tedavi:
  
  • Splint (gece plağı): Dişleri ve eklemi korur, kas yükünü azaltır.
    
  • Botoks: Masseter/temporal kaslara düşük doz enjeksiyon → kas aktivitesini ve ağrıyı azaltır.
    
  • Davranışsal terapi: Stres yönetimi, diş sıkma farkındalığı.
    
  • Valinor farkı: Splint + botoks + davranışsal terapinin kişiye özel kombinasyonu.
    

Botoks

• Endikasyon: Bruksizm, masseter hipertrofisi, çene kas kaynaklı ağrılar, yüz asimetrileri.
  
• Avantaj: Minimal invaziv, hızlı etkili, kas hacminde estetik incelme.
  
• Valinor yaklaşımı: Fonksiyonel tedaviyle estetik sonucu birleştiren botoks protokolleri.
  

Splint

• Amaç: Çiğneme kaslarının aşırı yüklenmesini engellemek, TME üzerindeki basıncı azaltmak.
  
• Çeşitleri: Stabilizasyon splinti, repositioning splinti, yumuşak splint.
  
• Valinor farkı: Dijital ölçüm + CAD/CAM ile mükemmel uyumlu splintler.
  

Davranışsal Terapi

• Stres–anksiyete yönetimi, farkındalık egzersizleri, çiğneme alışkanlıklarının kontrolü.
  
• Valinor yaklaşımı: Psikoloji ve fizyoterapi desteği ile entegre plan.
  

Myofasiyal Ağrı Sendromları

• Tanım: Çiğneme kaslarında tetik noktalara bağlı ağrı, kulak bölgesine ve başa yansıyan ağrılar.
  
• Tedavi: Tetik nokta enjeksiyonları (lokal anestezik, botulinum toksin), sıcak–soğuk uygulamalar, splint.
  
• Valinor farkı: Ağrı tedavisi + fonksiyonel rehabilitasyonun birlikte uygulanması.
  

Çene Eklemi Replasmanı (Protez)

• Endikasyon: Ağır dejeneratif eklem hastalığı, ankiloz, tümör rezeksiyonu sonrası eklem kaybı.
  
• Uygulama: Total eklem protezleri (alloplastik).
  
• Valinor farkı: Hasta-özel planlama, 3D görüntüleme ile birebir eklem protezleri.
  

Çene Eklemi Rekonstrüksiyonları

• Endikasyon: Rezeksiyon sonrası eklem kayıpları, doğumsal anomaliler, travma.
  
• Yöntemler: Otojen greftler (kostokondral), serbest flepler, alloplastik materyaller.
  
• Valinor farkı: Rekonstrüksiyonda estetik ve fonksiyonun aynı anda sağlanması.

Çene Eklemi ve Kas Rahatsızlıkları Sıkça Sorulan Sorular (SSS)

1. Temporomandibular eklem (TME) nedir?

Alt çeneyi kafatasına bağlayan eklemdir.

2. TME bozukluğu nedir?

Çene ekleminde ağrı, ses, kilitlenme veya fonksiyon kaybı ile seyreden hastalıklardır.

3. TME bozuklukları ne kadar yaygındır?

Toplumun yaklaşık %10–15’inde görülür.

4. TME bozukluklarının en sık nedeni nedir?

Diş sıkma (bruksizm) ve stres.

5. TME bozukluklarında hangi belirtiler görülür?

Ağrı, çene ekleminden ses gelmesi, çene kilitlenmesi, baş ağrısı.

6. Bruksizm nedir?

Dişlerin sıkılması veya gıcırdatılmasıdır.

7. Bruksizm en çok ne zaman olur?

Uyku sırasında.

8. Bruksizm çene eklemine zarar verir mi?

Evet, eklemi ve kasları yorar.

9. Bruksizm dişlere zarar verir mi?

Evet, dişlerde aşınma ve çatlaklara yol açar.

10. Bruksizm nasıl tedavi edilir?

Gece plakları, botoks ve stres kontrolüyle.

11. TME bozukluklarında ağrı nereye yayılır?

Şakak, kulak ve boyuna yayılabilir.

12. TME bozukluğu baş ağrısı yapar mı?

Evet, sık görülen bir bulgudur.

13. TME bozukluğu kulak çınlaması yapar mı?

Evet, tinnitus görülebilir.

14. TME bozukluğu baş dönmesi yapar mı?

Evet, bazı hastalarda görülür.

15. TME bozukluğu diş ağrısına benzer mi?

Evet, sıklıkla karıştırılır.

16. TME bozukluğu çene kilitlenmesi yapar mı?

Evet, çene açılıp kapanamayabilir.

17. Çene kilitlenmesi nedir?

Çenenin açılıp kapanamaması veya takılmasıdır.

18. Çene kilitlenmesi neden olur?

Disk kayması, eklemde iltihap veya travma.

19. Çene kilitlenmesi acil midir?

Evet, özellikle ağız hiç açılamıyorsa.

20. Çene kilitlenmesi nasıl tedavi edilir?

Manuel manevra, ilaç, fizik tedavi veya cerrahi.

21. Çene ekleminden ses gelmesi normal mi?

Hayır, disk kayması belirtisi olabilir.

22. Çene ekleminden ses gelmesi tehlikeli mi?

Eğer ağrı eşlik ediyorsa tedavi gerekir.

23. Çene ekleminde krepitasyon nedir?

Çenenin açılıp kapanırken sürtünme sesi çıkarmasıdır.

24. Çene eklemi çıkığı nedir?

Alt çenenin eklemden kayarak yerinden çıkmasıdır.

25. Çene çıkığı en çok nasıl olur?

Esneme, bağırma veya diş tedavisi sırasında.

26. Çene çıkığı acıtır mı?

Evet, şiddetli ağrı yapar.

27. Çene çıkığı tedavisi nasıldır?

Çenenin yerine oturtulmasıyla.

28. Çene çıkığı tekrarlar mı?

Evet, kronikleşebilir.

29. Çene çıkığında cerrahi gerekir mi?

Tekrar eden durumlarda evet.

30. Çene eklemi çıkığında protez uygulanabilir mi?

Evet, ileri vakalarda eklem protezi gerekebilir.

31. TME bozuklukları için hangi tedaviler uygulanır?

Plak, ilaç, fizik tedavi, botoks, cerrahi.

32. TME bozukluklarında plak tedavisi nedir?

Gece takılan şeffaf aparatlardır.

33. Plak tedavisi ağrıyı azaltır mı?

Evet, eklemi korur.

34. TME bozukluklarında ilaç tedavisi nasıldır?

Kas gevşetici, ağrı kesici ve anti-inflamatuar ilaçlar kullanılır.

35. TME bozukluklarında fizik tedavi faydalı mı?

Evet, eklemin rahatlamasını sağlar.

36. TME bozukluklarında botoks nasıl etki eder?

Kasların aşırı kasılmasını önler.

37. Botoks ne kadar süre etkilidir?

3–6 ay.

38. Botoks TME için güvenli mi?

Evet, doğru dozda güvenlidir.

39. TME bozukluklarında cerrahi her zaman gerekir mi?

Hayır, son çare olarak uygulanır.

40. TME cerrahisi hangi yöntemleri içerir?

Artrosentez, artroskopi ve açık cerrahi.

41. Artrosentez nedir?

Eklem boşluğunun serumla yıkanmasıdır.

42. Artrosentez hangi durumlarda yapılır?

Eklemde sıvı birikimi veya disk kayması varsa.

43. Artrosentez ağrılı mı?

Hayır, lokal anestezi altında yapılır.

44. Artroskopi nedir?

Eklem içine kamera ile girilerek yapılan işlemdir.

45. Artroskopi hangi durumlarda uygulanır?

Disk kaymaları ve yapışıklıklarda.

46. Açık eklem cerrahisi nedir?

Eklem kapsülü açılarak yapılan cerrahidir.

47. Açık cerrahi ne zaman yapılır?

İleri vakalarda.

48. Açık cerrahi sonrası iyileşme süresi nedir?

Genellikle 2–4 hafta.

49. Eklem protezi nedir?

Bozulmuş eklemin yapay protezle değiştirilmesidir.

50. Eklem protezi kimlere uygulanır?

İleri derecede eklem harabiyeti olanlara.

51. TME bozuklukları tedavi edilmezse ne olur?

Ağrı ve fonksiyon kaybı ilerler.

52. TME bozuklukları çiğneme bozukluğu yapar mı?

Evet.

53. TME bozuklukları konuşmayı etkiler mi?

Evet, zorlanmaya yol açabilir.

54. TME bozuklukları baş ağrısı yapar mı?

Evet, sık görülür.

55. TME bozuklukları migrenle karıştırılır mı?

Evet.

56. TME bozuklukları kulak ağrısı yapar mı?

Evet.

57. TME bozuklukları boyun ağrısı yapar mı?

Evet.

58. TME bozuklukları diş aşınması yapar mı?

Evet, özellikle bruksizmde.

59. TME bozuklukları çene yamulması yapar mı?

İleri vakalarda evet.

60. TME bozuklukları yüz asimetrisi yapar mı?

Evet.

⸻

61. TME bozuklukları nasıl teşhis edilir?

Muayene ve görüntüleme ile.

62. TME bozukluklarında hangi görüntüleme yöntemleri kullanılır?

MR, BT ve panoramik röntgen.

63. MR neden tercih edilir?

Disk pozisyonunu gösterir.

64. BT neden çekilir?

Kemiği değerlendirmek için.

65. Panoramik röntgen faydalı mı?

Evet, genel yapıyı gösterir.

66. TME bozukluklarında kan testi yapılır mı?

Genelde gerekmez.

67. TME bozuklukları stresle ilişkili mi?

Evet.

68. TME bozuklukları uyku bozukluğu yapar mı?

Evet, ağrı uyandırabilir.

69. TME bozuklukları depresyon yapar mı?

Uzun süreli ağrı depresyona yol açabilir.

70. TME bozuklukları anksiyete ile ilişkili mi?

Evet, sık görülür.

71. Bruksizm tedavisinde plak mı botoks mu etkili?

Her ikisi de faydalıdır, hastaya göre seçilir.

72. Plak tedavisi dişleri korur mu?

Evet.

73. Botoks dişleri korur mu?

Evet, kasları gevşeterek.

74. Fizik tedavi hangi yöntemleri içerir?

Isı, ultrason, elektrik stimülasyonu.

75. Egzersizler faydalı mı?

Evet, çene kaslarını gevşetir.

76. Egzersizler nasıl yapılır?

Çeneyi yavaşça açma, kapama ve yan hareketler.

77. Meditasyon TME bozukluklarına iyi gelir mi?

Evet, stresi azaltarak.

78. Yoga TME bozukluklarına faydalı mı?

Dolaylı olarak evet.

79. Uyku düzeni TME sağlığını etkiler mi?

Evet.

80. TME bozuklukları diyetle düzelir mi?

Yumuşak gıdalar ağrıyı azaltır.

81. TME bozukluklarında hangi yiyecekler zararlı?

Sert ve çok çiğnenen yiyecekler.

82. Sakız çiğnemek zararlı mı?

Evet.

83. TME bozukluklarında diş tırnak yeme zararlı mı?

Evet.

84. Kalem ısırmak TME’yi bozar mı?

Evet.

85. Tek taraflı çiğneme TME’ye zarar verir mi?

Evet.

86. TME bozukluklarında ağız açma kısıtlılığı olur mu?

Evet.

87. Normal ağız açıklığı kaç cm olmalı?

Yaklaşık 3–4 parmak genişliğinde.

88. Ağız açıklığı azalırsa ne olur?

Yeme ve konuşma zorlaşır.

89. Ağız açıklığı artırılabilir mi?

Fizik tedavi ve egzersizlerle evet.

90. Ağız açma egzersizleri nelerdir?

Parmakla destekleyerek yavaş açma, kapama, yan hareketler.

91. TME bozukluklarında ameliyat ne zaman yapılır?

Diğer tedaviler başarısız olduğunda.

92. Ameliyat sonrası iyileşme süresi ne kadardır?

Genellikle 2–6 hafta.

93. Ameliyat sonrası diyet nasıl olmalı?

Yumuşak gıdalar tercih edilmeli.

94. Ameliyat sonrası egzersiz şart mı?

Evet, eklemin donmasını önler.

95. Ameliyat sonrası plak kullanılır mı?

Gerekirse evet.

96. Ameliyat sonrası ağrı ne kadar sürer?

Genellikle birkaç hafta.

97. Ameliyat sonrası enfeksiyon riski var mı?

Evet, ama antibiyotikle önlenir.

98. Ameliyat sonrası başarı oranı nedir?

Çoğu hastada iyileşme sağlanır.

99. Ameliyat sonrası tekrar bozulma olur mu?

Nadir ama mümkündür.

100. TME bozuklukları tamamen iyileşir mi?

Evet, doğru tedaviyle büyük oranda.

Site içerikleri yalnızca bilgilendirme amaçlıdır ve tavsiye yerine geçmez.